A partir de les experiències aportades per diferents testimonis de dones de tot el món en el Fòrum, es pot fer un retrat de la seva situació actual en el món en els aspectes social, econòmic, cultural o polític i les problemàtiques per raó de gènere en cadascun d¿aquests àmbits. El discurs per la reivindicació de l¿autonomia de la dona presenta, des del punt de vista filosòfic, una interessant doble vertrebració que articula diferència i igualtat.

Factors such as subsistence turnover, warfare, or interaction between different groups can be major sources of cultural change in human populations. Global demographic shifts such as the transition to agriculture during the Neolithic and more recently the urbanization and globalization of the twentieth century have been major catalysts for cultural change. Here, we test whether cultural traits such as patri/matrilocality and postmarital migration persist in the face of social upheaval and gene flow during the past 150 years in postcolonial South (...) Africa. The recent history of South Africa has seen major demographic shifts that resulted in the displacement and forced sedentism of indigenous Khoekhoe and San populations. During the expansion of the colonial frontier, the Khoe-San admixed with European colonists and enslaved individuals from West/Central Africa, Indonesia, and South Asia, introducing novel cultural norms. We conducted demographic interviews among Nama and Cederberg communities representing nearly 3,000 individuals across three generations. Despite the history of colonial expansion, and the subsequent incorporation of Khoe-San and Khoe-San-descendant communities into a colonial society with strong patrilocal norms, patrilocality is the least common postmarital residence pattern in our study populations today. Our results suggest that more recent forces of integration into the market economy are likely the primary drivers of change in the cultural traits examined in our study. Birthplace had a strong effect on an individual’s odds of migration, distance moved, and postmarital residence form. These effects are at least partially explained by the population size of the birthplace. Our results suggest that market factors local to birthplaces are important drivers of residence decisions, although the frequency of matrilocal residence and a geographic and temporal cline in migration and residence patterns also indicate the persistence of some historic Khoe-San cultural traits in contemporary groups. (shrink)

Chez P. Ricoeur se distingue de langue et de parôle en analysant de discours. Il souligne en quoi une meilleure étude des structures narrative est éclairante pour l'étude du régime d'historicité, à condition de ne pas confondre dans une indistinction ontologique les discours d'ordre historique et d'ordre fictionnel.Avec Temps et Récit, Ricoeur poursuit aussi sa confrontation avec l'oeuvre de Heidegger, dont la réflrxtion sur l'historialité a beaucoup compté pour lui. On peut déceler derrière la triologie de Ricoeur une forme de (...) réponse à Etre et Temps. Selon Ricoeur, il ne s'agit d'hypostasier ni le récit ni le temps, mais de montrer comment dans la triangulation récit-temps-action, c'est en fait cette dernière dimention qui occupe une position fondatrice, car c'est dans l'agir et le pâtir que se situe la structure première du temps, laquelle ne peut s'exprimer que sous la forme d'un récit. On peut ainsi mesurer, sur un thème commun aux deux périodes, le parcours réalisé avec Temps et Récit. A la notion traditionnelle de continuité en histoire il substitue la notion plus élaborée de mise en intrigue, commeopération configurante du rapport du récit au temps. L'autre continuité majeure qui accompagne son intérêt pour la question de l'historicité est son souci de tenir ensemble les deux versants de celle-ci, le versant de l'histoire racontée et celui de l'histoire à faire, donc l'articulation sur un agir. P. Ricoeur place donc le discours historique dans une tension qui lui est propre entre identité narrative et ambition de vérité. Il y a aussi la condition de l'événement historique devient tributaire de sa mise en intrigue. Elle est la médiation qui assure la matérialisation du sens de l'expérience humaine du temps "aux trois niveaux de sa préfiguration pratique, de sa configuration épistémique et de sa reconfiguration herméneutique." La mise en intrigue joue le rôle d'opérateur, de miseen relation d'événements hétérogènes. En réticent face aux risques de l'hyperbole, convaincu du caractère aporétique de toute quête directe, de toute tentative de remontée aux conditions qui donnent accès à une temporalité toujours déjà constituée, déjà‐là, et donc nécessairement imparfaite. (shrink)

미래주의적 시각에서 한국교육의 개혁방향을 모색한 연구서. 미래사회가 오늘의 교육에 어떠한 의미와 시 사를 던져주는지, 미래에 일어날 사회변동 추세에 맞 추어 한국교육을 어떠한 방향으로 개혁해야하는가 등 등을 검토하였다.

ABSTRACT If the link between territories and people get severed, what is (or should be) the role of international law and the international community? In Statelessness. A Modern History, Mira Siegelberg (University of Cambridge) guides the reader through the answers jurists, philosophers, and diplomats have given to that question since the nineteenth century. Siegelberg is less interested in the question why the postwar arrangement failed so miserably in its plea to reduce statelessness than in the architecture of (...) international law and its role in the debate about legal identity. Her choice of subject is one few historians have touched upon and her work is a corrective to the dominant understanding that international law did not concern itself with the plight of the stateless until after the Second World War. However, her overemphasis on legal scholars from the former Central European empires obscures the role of British ideas about and contributions to international law, legal identity, and the role of the state that might prove crucial to understand modern statelessness that emerged at the dissolution of colonial empires. Nevertheless, Siegelberg's brilliant and important book will likely form the start of a conversation on a topic that merits further historical investigation. (shrink)

Riassunto: Questo lavoro mira a un confronto tra la psicologia morale di Friedrich Wilhelm Nietzsche e l’approccio socio-intuizionista al giudizio morale proposto da Jonathan Haidt. Questo confronto metterà in luce somiglianze notevoli tra i due modelli. Il lavoro intende inoltre chiarire quali implicazioni Nietzsche trae dalla sua descrizione della psicologia umana e quali cambiamenti di prospettiva egli esorta a operare rispetto alla comprensione di noi stessi come “esseri morali”. Parole chiave: Giudizio morale; Sviluppo morale; Intuizionismo; Friedrich Wilhelm Nietzsche; Jonathan (...) Haidt The Dawn of Moral Psychology. Nietzsche’s Moral Psychology and some Recent Empirical Investigations: Comparing Nietzsche’s moral psychology and the social intuitionist approach to moral judgment proposed by Jonathan Haidt, this paper reveals remarkable similarities between the two models. It also clarifies what implications Nietzsche drew from his description of human psychology and the perspective changes these entail for understanding ourselves as “moral beings”. Keywords: Moral Judgment; Moral Development; Intuitionism; Friedrich Wilhelm Nietzsche; Jonathan Haidt. (shrink)

L’articolo si concentra sull’analisi dell’estesa comparazione tra filosofia e amicizia proposta da Dante in Convivio III, xi, interpretandola come una consapevole analogia. A partire da un’attenta esegesi del capitolo, letto come un peculiare accessus ad philosophiam dantesco, l’articolo ripercorre le tappe dell’analogia evidenziandone i principali contenuti teorici. In questo modo, diventa possibile mostrare la rilevanza del tema dell’amicizia (in particolare di quella tra maestro e allievo) per una corretta comprensione di uno degli aspetti fondamentali (e anche più dibattuti) della pratica (...) filosofica così come concepita da Dante, ovvero il suo carattere intrinsecamente collettivo. Inoltre, l’articolo sottolinea come l’amicizia costituisca per Dante uno degli strumenti essenziali per l’allargamento del sapere filosofico al di fuori dei circoli universitari, obiettivo a cui il Convivio dichiaratamente mira. The article focuses on the analysis of the extended comparison between philosophy and friendship advanced by Dante in Convivio III, xi, interpreting it as a conscious analogy. Starting from a careful exegesis of the chapter, read as Dante’s peculiar accessus ad philosophiam, the article goes through the stages of the analogy, and it highlights its main theoretical contents. In this way, it becomes possible to show the relevance of the topic of friendship (especially that between master and student) for a correct understanding of one of the fundamental (and most debated) aspects of philosophical practice as conceived by Dante, i.e., its intrinsically collective character. Moreover, the article underlines that friendship constitutes for Dante one of the essential instruments in order to broaden philosophical knowledge outside of university circles, something that the Convivio explicitly purports to do. (shrink)

İbn Arabî’nin Fusûsü’l-hikem’in Âdem Fassı’nda yer verdiği umûr-ı külliye kavramı, Fusûs şârihleri tarafından muhtelif şekillerde alımlanmıştır. Kimi sufîler bu kavramı küllilere kimisi de zihnî varlık tartışmalarına hasretmek suretiyle ele alma taraftarı olmuştur. Yakın dönemde yapılan araştırmalar bunun izinden giderek söz konusu kavramla külliler tartışması arasında irtibat kurmaya çalışmaktadır. Biz bu çalışmamızda, Meşşâî felsefe geleneğinde metafiziğin ilm-i küllî kısmının temel meselelerine karşılık gelen umûr-ı âmme kavramı ile Fusûs’da yer alan umûr-ı külliye arasında bir irtibatın imkânını sorgulayacağız. Bunu yaparken özellikle ilk şârih (...) Cendî’nin umûr-ı külliyeyi umûr-ı âmme kavramı ile karşılamasından hareket ederek bu bakış açısının sonraki dönem şârihleri arasında nasıl yankı bulduğunu Afîfüddin Tilimsânî, Abdürrezzâk el-Kâşânî, Davud el-Kayserî, Sâinüddin İbn Türke, Yazıcıoğlu Mehmed Efendi, Molla Câmî gibi düşünürlerin yorumları eşliğinde ele alacağız. Bu bağlamda umûr-ı külliyenin Tanrı ile âlem arasındaki irtibatı kurma-daki metafiziksel yönü ve ikinci akledilirler olarak değerlendirilmesi gibi on-tolojik ve epistemolojik cihetleri dikkate alınarak, umûr-ı âmme kavramı etrafında yapılan tartışmalarla benzer yönleri ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu sayede söz konusu yorum ve benzerliklerden yola çıkarak, bu kavram çiftinin, dile getirildikleri düşünce geleneklerinin yakınlaşmasına bir zemin teşkil edip etmeyeceği tartışılacaktır. (shrink)

Este artigo pretende restituir a leitura que Heidegger e Sartre realizam da filosofia de Descartes, desvelando, a partir disso, as diferentes posições interpretativas que ambos os filósofos tomam em relação ao pensamento cartesiano. Observar-se-á que o tratamento dado por Heidegger à metafísica cartesiana explicita um anti-humanismo contrário ao humanismo sartreano. A partir dessa diferença, seremos capazes de assinalar um distanciamento teórico entre Heidegger e Sartre, distanciamento que poderá revelar, por conseguinte, a maneira peculiar pela qual Sartre opera com os conceitos (...) hedeggerianos em L’être et le néant. Palavras-chave: humanismo; anti-humanismo; fenomenologia; liberdade; metafísica.: This article aims to replace the Hedeigger’s and Sartre’s read from Descarte’s philosophy unveiling, from that, the different interpretive positions that both philosophers take in relation to the Cartesian thought. We will observe that the treatment given by Heidegger to the Cartesian metaphysics reveals an anti-humanism contrary from Sartre’s humanism. From this difference, we will be able to point out a theoretical detachment between Heidegger and Sartre, detachment that may reveal, meanwhile, the peculiar way by which Sartre deals with the Heidegger’s concepts in L’être et le néant. Keywords: humanism; anti-humanism; phenomenology; freedom; metaphysics. (shrink)

Si ritiene a volte che l'invenzione della stampa abbia innescato il cambiamento nel modo di concepire l'oggetto libro, segnando il passaggio dall'idea medievale a quella moderna. Occorre però tenere presente che esiste un'importante evoluzione interna al medioevo e che l'invenzione della stampa, per quanto fondamentale, è da inserire all'interno di questo processo più ampio, che a partire dal XII secolo circa trasforma l'uso e la funzione stessa della scrittura, rivoluziona il modo di leggere e di conseguenza il libro stesso, sia (...) concettualmente sia come oggetto fisico. L'approccio scelto per questo studio mira a risalire alle radici culturali dei cambiamenti nelle pratiche del lavoro intellettuale e, viceversa, a indagare se e come tali cambiamenti abbiano potuto influenzare, attraverso le opere stesse, la cultura dell'epoca. Il fenomeno oggetto specifico dell'indagine è l'autografia letteraria d'autore che, eccezionale nell'alto medioevo, è testimoniata da una nuova e ininterrotta serie di casi a partire dall'XI-XII secolo, per poi diffondersi nei secoli successivi. Il panorama culturale della fine del medioevo appare dunque caratterizzato dalla tensione tra una ricorrente aspirazione all'individualizzazione del rapporto tra l'autore e il suo testo, che si realizzava in un modello di produzione libraria basato su uno stretto controllo dell'autore sul prodotto finale, dal punto di vista sia filologico-testuale sia grafico e materiale, e l'opposta tendenza all'allentamento del controllo dell'autore sulla propria opera, come naturale conseguenza di una sempre più vasta circolazione dei testi ma anche di una diversa concezione del ruolo autoriale. It is generally believed that the invention of printing triggered a cultural change, marking the passage between the medieval idea of the book and the modern one. It should be noted, though, that there was an important evolution through the Late Middle Ages, and that the printing revolution, however crucial, must be placed inside the wider process that from the XIIth century onwards transformed the use and function of writing, of reading and, consequently, the book itself, both theoretically and physically. The aim of this study is to track the cultural roots of the changes in the practices of intellectual work and, viceversa, to determine whether and how such changes may have influenced, through the literary production, late medieval culture. I have focused on the phenomenon of literary autography which, very unusual in the Early Middle Ages, is attested by a new and uninterrupted series of examples from the XIth-XIIth centuries onwards. The cultural landscape of the end of the Middle Ages appears therefore marked by the tension between a recurring drive towards an individualisation of the relation between an author and his work and a strict control by the author over the final product (both philologically and graphically) and an opposite trend leading to the loosening of the author's control over his work, as a natural result of the circulation of the texts but also of a different idea of the authorial role. (shrink)

Barcelona, juny de 2017: el primer dimarts del mes comença amb una vaga de 24 hores de taxistes de la ciutat en contra d’Uber i Cabify. Dissabte següent, columnes de tots els barris es concentren a la Plaça Universitat contra l’augment del lloguer induït, majoritàriament, pel turisme massiu, amb AirB&B –com no–, en el punt de mira. Barcelona 0 – Economia col·laborativa 1. Era això, companys, el què n’esperàvem de l’economia del segle XXI?

1-kwŏn. Yugyo ŭi kwagŏ wa hyŏnjae kŭrigo mirae -- 2-kwŏn. Chŏngsang kwa isang ŭi taegyŏl yŏksa.

Stoacılığın “doğaya uygun yaşamak” ifadesinde dile gelen meşhur düsturu, doğanın, uygunluğun ve yaşamın anlamıyla yakından ilgilidir. Bu kavramların mahiyeti ereğin “doğaya, akla ve erdeme uygun yaşamak” şeklinde genişletilmesini sağlar ve bu haliyle erek, Stoacı felsefe bölümlerinin tümüne sirayet eder. Doğanın fizikle, uygunluğun da mantıkla olan bağlantısı, erdemi de etikle ilişkilendirmeyi sağlar ve Stoa etiği bütünüyle erdem araştırmasına adanmış gibi görünür. Pek çok Antikçağ filozofu gibi erdemi yetkinlik ya da tamamlanma olarak düşünen Stoacılar, insanın iyisinin ve nihai ereğinin erdemli bir yaşam (...) olduğunu düşünürler. Bu iddialarını temellendirmek üzere erdemin doğasını incelemeye yöneldiklerinde ise onun doğasını, türlerini, niteliklerini ve değerini tartışma konusu yaparlar. Bu noktada erdemin biricikliğini temellendirmeyi amaçlayan erken dönem Stoacıların bazen benimsemek bazen de reddetmek üzere sahiplendikleri Nikomakhos’a Etik, Stoacı filozoflar ile Peripatetik okulun temsilcileri arasında süre giden tartışmaların asli kaynağı olur. Aristotelesçi öncülleri kısmen paylaşan erken dönem Stoacılar, sahiplendikleri Sokratesçi mirası tahrif etmeksizin erdemin biricikliğini vurgulayan görüşleriyle bir ahlaklılık olanağı sunarlar. Erken dönem Stoacıların öncellerinden farklılaşan erdem görüşlerinin tartışıldığı bu çalışmada erdem kavramı üç açıdan ele alınmıştır. Etik, epistemolojik ve ontolojik kuramlarla yakından ilişkili olan bu sınıflandırmaya göre erdemin neden tek iyi olarak konumlandırıldığı, bilgiyle özdeşleştirilmesinin ne anlama geldiği ve bilgenin ruhunda bedenlenen erdemlerin nasıl bir bilgelik anlayışına yol açtığı ortaya konulmuştur. Sonuç bölümünde ise günümüz açısından bu erdem görüşünün anlamına ve değerine ilişkin birtakım hususlara değinilmiştir. (shrink)

L’esigenza di conferire alla filosofia lo status di scienza per il tramite della forma sistematica è una delle caratteristiche principali dell’idealismo tedesco e, conseguentemente, una peculiarità ravvisabile nella filosofia e di Kant e di Hegel. Il presente contributo mira precisamente a comparare il sistema della ragione kantiano e hegeliano, al fine di metterne in luce gli elementi teoretici distintivi. In tal modo, sarà possibile rilevare non solo l’influsso esercitato dal filosofo di Königsberg sul pensatore di Stoccarda, ma anche l’originalità (...) con la quale il secondo assimila l’istanza sistematica del primo. In particolare, la tesi che si intende sostenere è la seguente: laddove per Kant, in ultima analisi, la dimensione morale è necessaria al fine di realizzare il sistema della ragione, per Hegel è fondamentale la dimensione teoretica, ovvero quella logica-concettuale. (shrink)

L’articolo mira ad indagare le trasformazioni che stanno subendo le istituzioni formative sotto la pressione delle direttive europee secondo modelli aziendali di stampo neoliberale. L’analisi genealogica e il confronto con la documentazione istituzionale europea e nazionale suggeriscono che le riforme scolastiche degli ultimi trent’anni, centrate sulla logica delle competenze e sul modello dell’impresa, siano elaborate per essere un supporto fondamentale alle pratiche di soggettivazione neoliberale. La centralità della nozione di competenza e l’insistenza sulla necessità di sviluppare ed applicare un (...) numero sempre maggiore di strumenti di misurazione dei saperi portano a definire un orizzonte educativo che si pone come scopo principale la formazione di individui utili al sistema produttivo, tanto sul piano delle capacità tecniche quanto sul piano valoriale. Un sistema educativo con questi obiettivi comporta lo snaturamento e la svalutazione di tutta una serie di ambiti del sapere, uno su tutto quello filosofico. La didattica delle competenze sta trasformando lo studio della filosofia da sapere critico a semplice adattamento a quei sistemi di valutazione che rispondono alle logiche del mondo dell’impresa: nella migliore delle ipotesi un insieme di soft skill, nella peggiore una vera e propria ancella della cultura aziendalista. (shrink)

Paragonare l'approccio di Husserl e Freud al conflitto tra filosofia della visione del mondo e il metodo della ricerca scientifica non solo è possibile, ma anche espostemologicamente sensato. In questo studio saranno presi in considerazione soprattutto due testi: Filosofia come scienza rigorosa di Edmund Husserl e le ultime conferenze di Sigmund Freud dedicate alla Introduzione alla psicoanalisi. Sia Husserl che Freud hanno sviluppato un approccio radicalmente negativo all'idea della “Weltanschauung”: in Freud questa concerne in primo luogo la sfera dell'ideologia religiosa (...) mentre in Husserl investe ogni sorta di relativismo, scetticismo e storicismo. Nonostante il comune giudizio negativo, bisogna riscontrare una profonda differenza tra i due autori: mentre Husserl lavora allo sviluppo di una "scienza filosofica" sostenuta dall'idea dell'intuizione eidetica, l'idea freudiana di scienza è basata sull'elaborazione intellettuale di quei fatti che vengono resi oggetto di osservazione. Questo significa inoltre che l'idea di scienza di Husserl mira a un livello sovra-temporale, mentre quello freudiano descrive una ricerca che, con tutti i suoi sforzi, resta senza fine e costantemente aperta alla dimensione del futuro. (shrink)

Il saggio mira a superare l’antinomia tra la teoria di Wölfflin e quella di D’Ors, cercando una conciliazione tra storia dell’arte ed estetica. La contrapposizione tra il rigore di un principio formale e la sensibilità di un principio materiale viene superata grazie a un principio specificamente marino e alla sua ambivalenza (fonte di vita e di morte, strumento di legame e di dissociazione, principio di dolcezza e di aggressione). Infine, viene richiamata l’arte del modellare, in cui l’argilla trova la (...) forma attraverso la deformazione e in cui dall’amorfo si sviluppa una ricca vegetazione, e, attraverso Bachelard, viene sviluppata una paradossale analogia con l’arte del fabbro che però trova inaspettata conferma nelle curve carezzevoli degli esuberanti decori di ferro tipici del barocco siciliano. (shrink)

Il saggio mira a rendere conto delle attuali condizioni e prospettive della pratica architettonica attraverso l’opposizione dialettica tra ordine e disordine che assilla le arti lungo tutto il loro sviluppo storico. Da questo punto di vista dialettico, il disordine può essere considerato quale momento di sospensione dei valori stabiliti, necessario per l’introduzione di un nuovo ordine in grado di rispondere a nuove condizioni storiche. Tuttavia, il disordine sembra assumere un valore in sé nell’incessante ricerca della novità che caratterizza la (...) pratica architettonica contemporanea e la sua sottomissione alle leggi globali del mercato e del consumismo. Contro questa tendenza, l’autore fa appello al principio di una pratica che considera il progetto quale strumento in grado di integrare il disordine per aprire la pratica architettonica al possibile necessario e quindi fronteggiare le nuove problematiche che emergono nel presente. (shrink)

Siyasetname ve nasihatname türü eserler, siyaset, devlet ve yönetim hakkında önemli bilgi, ıslahat, nasihat ve öğütler içerirler. Bu eserlerde devlet başkanından en alt devlet görevlisine kadar devlette yönetici ve diğer görevlilerin nitelik, görev ve sorumlulukları hatırlatılır; yanlış ve bozulmalar ortaya konularak çözüm önerileri getirilir. Bedreddin İbn Cemâa tarafından kaleme alınan Tahrîrü’l-Ahkâm fî Tedbîri Ehli’l-İslâm adlı eser de insanlığın ortak siyaset görüşü birikimini teşkil eden siyasetname kapsamında görülebilecek ve ele alınabilecek bir kitaptır. Bedruddîn İbn Cemâa, İslam siyaset ve yönetim düşüncesi tarihinde (...) görüşleriyle dikkat çeken önemli isimlerdendir. Son tahlilde İbn Cemâa, araştırmacılar, bilhassa siyaset ve yönetim alanında çalışanlar için hazine değerinde bir eseri miras bırakmıştır. Muhaddis ve fakih olarak İbn Cemâa, müderris vasfıyla hocalık yapmış ve birçok öğrenci yetiştirmiş bir ilim insanıdır. Bu araştırmanın problemi, İbn Cemâa’nın siyaset ve yönetim düşüncesinin temel noktalarının ne olduğudur. Bu makalede İbn Cemâa’nın mezkur eserine dayanarak siyaset ve yönetimle ilgili yaklaşımlarını anlamak amaçlanmaktadır. Çalışma, bu amaç kapsamında bilhassa siyaset bilimi, sosyoloji ve tarih araştırmalarına katkı sağlamayı da hedeflemektedir. Araştırmacı, anlamacı metodolojik paradigma çerçevesinde nitel yaklaşımla ve dökümantasyon tekniği ile elde edilen veriler çerçevesinde konuyu ele almaktadır. (shrink)

Il presente articolo mira a ricostruire la formazione intellettuale di Nicola Cusano negli anni 1425-1432. Nonostante la scarsità di fonti oggi a disposizione per quel periodo, l’autore raccoglie numerose informazioni in merito alle istituzioni universitarie ed ecclesiastiche frequentate da Cusano e alle sue amicizie. Nello specifico, l’articolo affronta la questione del rapporto di Cusano con Eimerico da Campo e avanza alcune ipotesi in merito ad un coinvolgimento di Cusano nelle attività accademiche della Bursa Laurentiana dell’Università di Colonia. Il binomio (...) Cusano-Eimerico viene inoltre utilizzato come chiave interpretativa per comprendere alcuni momenti ancora oscuri della biografia di Cusano, quali il rifiuto della cattedra presso l’Università di Lovanio nel 1435 e il dibattito con Johannes Wenck avvenuto tra il 1442 e il 1449. (shrink)

Osmanlılar, İbnü’l-Arabî’nin (ö. 638/1240) düşüncelerine ve kitaplarına büyük ilgi göstermiştir. Osmanlı padişahları da, devletlerinin kuruluşunu İbnü’l-Arabî'ye nispet eden rivayetlere değer vermiş ve onun fikirlerini desteklemiştir. Osmanlı’da kurulan medreselerin başında olan kişilerin, ilk dönem şeyhülislam ve kadıların İbnü’l-Arabî'nin fikirlerini yayma çabaları dikkat çekmektedir. Bu durum, İbnü’l-Arabî'nin Osmanlı toplumunda nazarî tasavvuf ekolünün sembolü haline gelmesine neden olmuştur. Şam toplumu ise genelde Osmanlı ile karşılaşmadan önce İbnü’l-Arabî’ye ve eserlerine az ilgi göstermekteydi. Şam’ın Osmanlı yönetimine girmesinden sonra ise bölgede İbnü’l-Arabî’ye ilgi artmıştır. Osmanlı valileri (...) ve kadıların İbnü’l-Arabî'nin kabrini ziyaret etmeyi gelenek haline getirmeleriyle daha da belirgin hale gelmiştir. Halk arasında da İbnü’l-Arabî’nin velayetine inanılarak büyük bir hürmet görmüştür. Bu gelişmeler Şam’da İbnü’l-Arabî’nin fikirlerinin yayılmaması açısından önem arz etmekdedir. Osmanlı döneminde, özellikle on altıncı yüzyılda İbn Kemal Paşa'nın desteğiyle İbnü’l-Arabî'ye olan ilgi artmıştır. On yedinci yüzyılda da bu ilgi devam etmiştir. Abdulganî en-Nablusî, on sekizinci yüzyılda İbnü’l-Arabî ekolünün önde gelen ismi olmuştur. On dokuzuncu yüzyılda, Emir Abdülkâdir el-Cezâirî'nin çabalarıyla İbnü’l-Arabî ekolüne mensup sufi ve âlimler çoğalmıştır. Bu dönemde İbnü’l-Arabî'nin evrâdı ve şerhleri de önem kazanmıştır. Şam ulemasından birçok kişi, özellikle Bahâüddin b. Abdülganî el-Baytar ve Muhammed Emin b. Muhammed Süveyd gibi şahsiyetler, İbnü’l-Arabî'nin eserlerini düzenli bir şekilde okumuş ve öğrencilere okutmuştur. Şam'da İbnü’l-Arabî'ye olan ilgi ve saygı, genel tasavvufî çizgi içinde amelî tasavvufa ağırlık verilmesine rağmen, nazarî tasavvufa yönelik bir eğilim göstermiştir. Şam toplumunda tarih boyunca İbnü’l-Arabî'nin şahsiyeti özel bir konum kazanmıştır. Onun için Şeyhu’l-Ekber gibi lakapların yaygınlaşması bunun göstergesi olmuştur. Âlimler ve mutasavvıflar İbnü’l-Arabî'nin öğretilerine büyük değer vermiş, özellikle baş eseri Fusûs’a önemli şerhler yazılmıştır. İbnü’l-Arabî'ye yönelik eleştiriler ve tartışmalar da yaşanmıştır. Özellikle Fusûsu'l-Hikem kitabındaki görüşleri bazı âlimler tarafından eleştirilmiş ve hatta tekfir edilmiştir. Ancak Osmanlı Devleti'nin resmi tutumu, İbnü’l-Arabî'ye destek vermek ve eleştirilere karşı çıkmak şeklinde olmuştur. Zamanla, İbnü’l-Arabî'nin eserleri savunulmuş ve eleştirilere cevaplar verilmiştir. Osmanlı valileri, Şam'da İbnü’l-Arabî'nin görüşlerine saldıran kişileri soruşturmuş ve cezalandırmıştır. Ancak bu tutum, Osmanlı fakihleri arasında da eleştiri ve karşıt görüşlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. İbnü’l-Arabî'nin kabri Osmanlı döneminde sürekli olarak ziyaret edilmiş, bu ziyaretler cuma geceleri özel olarak artmıştır. Osmanlı devlet adamları şeyhler ve âlimler, Şam'a girişlerinde önce İbnü’l-Arabî'nin kabrini ziyaret etmişlerdir. Kabir ziyaretine olan bu ilgi, zaman içinde önemli şahsiyetlerin defnedilme arzusuna dönüşmüş, Osmanlı büyüğü olan birçok kişi İbnü’l-Arabî'nin kabri yakınında gömülmeyi tercih etmiştir. Osmanlı devlet adamları ve şeyhlerinin İbnü’l-Arabî'nin etrafında defnedilme çabaları, bu bölgenin Osmanlılar dönemindeki etkisini göstermektedir. Osmanlı döneminde Şam'da İbnü’l-Arabî'nin öğretileri önemli ölçüde ilgi görmüş, devlet adamları, âlimler ve sûfîler tarafından benimsenmiştir. Osmanlılar, İbnü’l-Arabî'nin mirasını koruma ve destekleme amacıyla çeşitli önlemler almıştır. Ancak bu ilgi genellikle belirli gruplar arasında kalmış ve geniş kitlelere ulaşmamıştır. Tarikatlar genellikle İbnü’l-Arabî'nin vahdet-i vücûd anlayışına ilgi göstermiştir. Şam’da İbnü’l-Arabî'nin fikirleri zaman zaman eleştirilmiş ve savunulmuştur. (shrink)

Il contributo mira a presentare metodi e risultati del progetto di restauro virtuale di un settore dell’antica Porto Torres/Turris Libisonis (Terme centrali, via adiacente e botteghe prospicienti - cd. palazzo del Re Barbaro), frutto di un accordo di collaborazione tra la Direzione Regionale Musei Sardegna e l’Università degli Studi di Padova. Il metodo applicato si basa su tecnologie di fruizione in Realtà Virtuale e ha permesso il restauro virtuale, geolocalizzando il modello virtuale 3D on-site: una App comanda la visualizzazione (...) di immagini equirettangolari all’interno di visori VR, permettendo visite guidate “aumentate”. Il lavoro è partito da una raccolta bibliografica ragionata, alla quale è seguita una campagna di rilievo fotogrammetrico da drone (G. Alvito, Teravista); infine, intrecciando i dati raccolti, si è proceduto alla ricostruzione 3D virtuale degli edifici. Le evidenze strutturali oggi conservate sono state integrate nella scena 3D con puntuali confronti coevi (III sec. d.C.), virtualmente ricostruiti e ricollocati in contesti d’uso verosimili, accrescendo così l’affidabilità ricostruttiva. L’intera attività ricostruttiva è stata vincolata a un rigoroso processo di validazione scientifica basato sul metodo dell’Extended matrix e l’esito finale è ora fruibile sia mediante proiezioni tradizionali (off-site, tourismA 2020), sia mediante l’utilizzo di dispositivi mobili VR (on-site, Giornate europee del patrimonio 2020). In queste e altre occasioni si è riscontrata una eccellente risposta del pubblico, agevolato dal virtuale nella percezione e nella comprensione delle evidenze e delle volumetrie antiche. (shrink)

Questo contributo tratta della perifrasi ‘εἶναι + participio’ in greco omerico all’interfaccia fra morfosintassi e semantica. I dati sono analizzati con riferimento al quadro teorico elaborato da Nardi e Romagno (2022), che considerano la perifrasi con εἶναι in greco antico come una categoria prototipica: secondo questa prospettiva, la categoria sovraordinata ‘εἶναι + participio’ include due manifestazioni formalmente diverse ma funzionalmente equivalenti, un costrutto con una copula espressa, cioè una perifrasi vera e propria, e un costrutto senza copula espressa, cioè un (...) participio predicativo (fondamentalmente, un participio che funziona come una forma finita). Questa indagine mira a valutare se si possano individuare fattori che determinano o soggiacciono all’uso di queste costruzioni participiali in greco omerico. L’analisi dei dati raccolti nei poemi omerici mostra che le costruzioni participiali codificano la funzione specifica di significare lo stato, inerente o acquisito, del soggetto del predicato, costituendo pertanto un’alternativa (più o meno libera) al perfetto originario (cfr. Romagno 2005). (shrink)

Rigveda, Hint alt kıtasının en eski metinlerinden biri olarak, antik Vedik dönemin dini, felsefi ve kültürel yaşamına dair paha biçilmez bilgiler sunar. Bu kutsal kitap, karmaşık ilahiler, ritüeller ve mitolojik anlatılar yoluyla Hindistan’ın manevi ve düşünsel mirasının temellerini şekillendirir. Bu çalışma, Hint kültürünün köklerini ve gelişimini anlamada kritik bir rol oynayarak, yüzyıllar boyunca süregelen dini ritüeller, sosyal yapılar ve kozmolojik anlayışların şekillenmesine dair önemli veriler sunar. Makale, Rigveda’da yer alan Vedik yacña (kurban) ritüelini mercek altına alır; özellikle Soma kurbanının detaylı (...) ritüellerine ve rahiplerin bu törenlerdeki kritik rollerine dikkat çeker. Bu inceleme, eski Hint toplumunda rahiplerin dini ve sosyo-ekonomik etkilerini vurgulayarak, onların toplumdaki yerini ve önemini tartışır. Seçilen ilahilerin niteliksel tematik analizi, karmaşık ritüelistik çerçeveyi çözerek rahiplerin çok yönlü işlevlerine ve Vedik toplumunun toplumsal ve ruhani dengesini korumak için çok önemli bir rahip ücretlendirme biçimi olan ‘dakşiṇā’ sisteminin etkilerine ışık tutmaktadır. Araştırma, ritüelistik performanslar ile doğal dünya arasında simbiyotik bir ilişki olduğunu ileri sürerek, bu ritüellerin etkili bir şekilde uygulanmasının başta yağış olmak üzere çevresel olayları etkilediğine inanıldığını ve böylece insan dini pratiklerinin kozmik düzenle iç içe geçtiğini öne sürmektedir. Metinsel incelemeyi bilimsel yorumlarla bütünleştiren bu çalışma, Vedik kurban uygulamalarına dair kavrayışımızı geliştirmekte ve bunları Vedik dünya görüşünün şekillenmesinde merkezi bir rol oynayan manevi niyetler, maddi sonuçlar ve kozmolojik ilkelerin sofistike bir sentezi olarak tasvir etmektedir. Çalışma, bu eski ritüellerin ruhban sınıfı ile halk arasında nasıl karşılıklı bir dinamik oluşturduğunu, sosyal hiyerarşileri güçlendirirken aynı zamanda topluluğun manevi ve maddi refahını nasıl sağladığını incelemektedir. Bulgular, Vedik ritüellerin yalnızca dini törenler olarak değil, eski Hindistan’ın kültürel ethosunu, toplumsal yapılarını ve dini doktrinlerini şekillendiren temel unsurlar olarak kalıcı etkisinin altını çizmektedir. Rigveda’da ifade edildiği şekliyle kurban uygulamaları, toplumsal uyum için kritik bir araç olarak ortaya çıkmakta, ruhani ve zamansal olanın birbirine bağlılığına dair köklü bir inancı yerleştirmekte ve böylece Vedik dinin aşkın ve pragmatik boyutlarına dair incelikli bir bakış açısı sunmaktadır. Bu çalışma, Vedik kurban ritüelleri, sosyal düzenin oluşumu ve kadim Hint düşüncesinde tanrısalın nasıl algılandığı arasındaki kompleks bağlantıyı açıklamakta, böylece bu eski törenlerin Hinduizm’deki sonraki dini ve kültürel pratikler üzerindeki kalıcı etkisini ve mirasını detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır. (shrink)

Italian Abstract: Il testo propone una rilettura critica della filosofia di Croce, articolata attorno ai quei due snodi che la teoria degli «pseudoconcetti» mira a trattare unitariamente: il finzionale e l’istituzionale. Tentando di rinnovare il nominalismo e contro ogni ipostatizzazione metafisica, lo pseudoconcetto si incarica di rendere conto della logica dell’astratto e dell’‘empirico’: le leggi, i tipi, i modelli e gli schemi delle scienze sociali, ma anche le istituzioni e le leggi degli ordinamenti giuridici, politici ed economici. Donde la (...) riconfigurazione, elaborata congiuntamente con la costruzione della filosofia della pratica, del rapporto tra filosofia e scienze, finzione e realtà, vero e utile, conoscere e volere, legge e libertà. Muovendo dal dibattito epistemologico con Pareto sino ad arrivare al dibattito su liberismo e liberalismo con Einaudi, il testo problematizza il senso del nesso crociano tra finzioni-istituzioni e Realtà-Spirito-Libertà, onde tentare di ripensare, con Croce ma oltre Croce, l’istituzionale e il finzionale come strutture dogmatiche (istituite e istituenti), dove la posta in gioco, nel bene e nel male, è la libertà umana nella sua contingente e indeducibile concretezza. -/- English Abstract: This book provides a critical analysis of Croce’s epistemology and practical philosophy, articulated around the two pillars that the theory of “pseudo-concepts” aims to treat as a unit: the fictional and the institutional. Trying to renew nominalism and against any metaphysical hypostasis, the theory of pseudo-concepts is committed to account for the logic of the abstract and the empirical: laws, types and models of social sciences, but also legal political and economic institutions and laws, in an attempts to reconfigure the relationship between philosophy and science, fiction and reality, knowledge and will, law and liberty. Moving from the epistemological debate with Pareto on the foundation of Economics up to the debate with Einaudi on the nexus between Liberism and Liberalism, the text aims, with and beyond Croce’s philosophy, to rethink the fictional and the institutional as dogmatic structures, “instituted and instituting”, where the stakes are ultimately, for better or for worse, human freedom in its contingent and non-deductible concreteness. (shrink)

Bu makalede, Erwin Schrödinger’in kuramsal biyolojiye önemli bir katkıda bulunan Yaşam Nedir? adlı kitabındaki fikirlerini ve bu kitabın da etkisiyle gelişen gen-merkezci yaklaşımı eleştirel olarak değerlendirmeyi amaçlıyorum. Schrödinger’in canlılık konusundaki entelektüel mirasının tartışmaya açılması moleküler biyolojinin yaşam bilimlerinde hakim hale gelişinin ve yaşamın organizasyona dayalı temelinin anlaşılması açısından özel bir önem taşıyor. Yayınlandığından beri biyoloji felsefesinde önemli tartışmaları beraberinde getiren Yaşam Nedir? kitabı, yaşamı termodinamiğin yasaları doğrultusunda ele alması açısından biyolojide organizasyonu vurgular. Bununla birlikte Schrödinger’in canlılığın kodu olarak tasavvur ettiği (...) aperiyodik kristal kavramı gen-merkezciliği destekleyen öncül fikirleri barındırmaktadır. Schrödinger, canlı varlıkların doğadaki entropi artışı eğilimiyle baş etmesi gereken nitelikte olması gerektiğini savundu ve bu görüş, canlılığa dair temel bir ilke olarak yaygın kabul gördü. Schrödinger’in yaşamın düzenliliğini mikro düzeyde aperiyodik kristal hipotezi ile açıklama girişimi ise nispeten daha tartışmalıdır. Makalede, bu tartışmalı konuları aydınlatmak amacıyla Schrödinger ve ardından gelişen gen-merkezci yaklaşımlara yönelik eleştirileri ele alıyorum. Ardından, gen-merkezciliğin sınırlılıklarına karşı yaşamın organizasyonunun organizma seviyesinde ele alınması değerlendiriyorum. Bu görüş, Kant’ın self-organizasyon kavramıyla tanımladığı, parça-bütün ilişkilerindeki karşılıklılığı temel alır. Son olarak, yaşamın organizasyonuna dair felsefî yaklaşımları ve entropinin buradaki rolünü tartışıyorum. Organizma düzeyinde ve organizma-çevre ilişkisindeki çoklu etmenlerin geri-besleme ilişkilerine dayanan ağ yapısı, gen-merkezciliğin indirgemeci yaklaşımına karşı kapsayıcı bir alternatif sunmaktadır. (shrink)